دوستداران وب پارسی
سوپاپ ها در سرسیلندر بصورت مستقیم یا غیر مستقیم توسط میل سوپاپ (میل بادامک) باز و بسته میشوند. در بعضی از اتومبیل ها روی سوپاپ یک استکانی قرار دارد و میل سوپاپ مستقیما با فشردن استکانی سوپاپ را باز و بسته میکند ، در بعضی از اتومبیل ها نیز میل سوپاپ از طریق انگشتی یا اسبک سوپاپ را باز و بسته میکند . در اتومبیل های قدیمی که میل سوپاپ در بلوک سیلندر قرار داشت نیرو از طریق استکانی به میل تایپیت و از آن به اسبک و سپس به سوپاپ انتقال پیدا میکرد. از آنجایی که سوپاپ ، میل سوپاپ و متعلقات سوپاپ فلزی هستند و در حرارت موتور انبساط پیدا میکنند باید خلاصی معینی بین متعلقات سوپاپ وجود داشته باشد در غیر اینصورت بعد از گرم شدن موتور و انبساط این قطعات سوپاپ ها باز مانده و در کار موتور اختلال ایجاد میکنند . تنظیم مقدار خلاصی بین سوپاپ و متعلقات آن توسط ابزاری به نام فیلر انجام میشود و به این کار فیلر گیری میگویند .
فیلر نام ابزاری است که برای فیلر گیری استفاده می شود. فیلر از تیغه های فولادی با قطر های مختلف تشکیل شده است. معمولا فیلر دارای بیست تیغه است که از نازکترین تیغه به قطر 0/05 میلیمتر شروع و به قطور ترین تیغه به قطر 1 میلیمتر ختم میشود.
در یک موتور چهار زمانه زمان دقیق باز و بسته شدن سوپاپ بسیار مهم است و تاثیر بسزایی در کارکرد و راندمان موتور دارد . زیاد بودن خلاصی سوپاپ به معنای دیرتر باز شدن سوپاپ و کم بودن خلاصی سوپاپ به معنای بسته شدن دیرتر سوپاپ است . زیاد بودن خلاصی یا شل بودن سوپاپ علاوه بر تاثیر منفی بر کارکرد موتور باعث ایجاد سر و صدای اضافی موتور نیز میگردد. خلاصی سوپاپ باعث میشود سوپاپ هنگام بسته شدن مخصوصا در دور بالا کاملا در جای خود قرار گرفته و از خروج قدرت حاصل از نیروی احتراق به خارج از محفظه احتراق جلوگیری کند . در صورت کم بودن خلاصی یا سفت بودن سوپاپها مقداری از فشار حاصل احتراق به بیرون راه پیدا کرده و موجب داغ کردن موتور در سربالایی ها میشوند.
در گذشته به دلیل استفاده از آلیاژهای نه چندان مرغوب در سیت (نشیمنگاه) سوپاپ و دیگر متعلقات سوپاپ مانند انگشتی و میل تایپیت، فیلر گیری بصورت دوره ای انجام میشد. در اتومبیل های امروزی علاوه بر حذف بسیاری از متعلقات سوپاپ، در ساخت قطعات سرسیلندر از آلیاژهای بادوام تری استفاده میشود. بدین ترتیب میتوان گفت بجز در موارد استثنا مانند اتومبیل های گاز سوز اتومبیل در شرایط کارکرد عادی نیازی به فیلرگیری ندارد. در صورت باز شدن سرسیلندر و تعویض سوپاپ ها بهتر است علاوه بر فیلرگیری اولیه که بعد از تعمیر انجام میشود، خلاصی سوپاپ ها یا فیلر گیری مجددا بعد از هزار کیلومتر بدست متخصص انجام شود.
بعضی از تعمیرکاران بدون توجه به استانداردهای کارخانه سازنده، برای تنظیم سوپاپ همه اتومبیلها از یک یا دو فیلر استفاده میکنند؛ انجام این عمل از جانب برخی تعمیرکاران بدون در نظر گیری شرایط دقیق فیلرگیری مانند دما و زمانبندی انجام آن صورت میگیرد. مهمترین نشانه فیلرگیری خوب صدای نرم و یک دست سوپاپها و خروجی نرم و یکنواخت اگزوز است؛ خلاصی صحیح سوپاپ نیز باعث وجود صدایی منظم در موتور خواهد شد. قطع شدن کامل صدای سوپاپ ها (بجز موتور های دارای استکانی اتوماتیک و تنظیم دستی) نشانه سفت بودن تنظیم درست سوپاپ است. سفتی سوپاپ ها باعث خواهد شد که خروجی اگزوز همانند ریتارد دلکو در اتومبیل های کاربراتوری، خشن و زننده باشد. در صورتی که فیلرگیری تمامی سوپاپ ها به طور یک دست انجام نشود و برخی از سوپاپ ها سفتتر و برخی دیگر شل باشند، نمیتوان از خروجی اگزوز و صدای سوپاپ ها سیکل منظمی را انتظار داشت.
فیلرگیری فصلی یا به اصطلاح فیلرگیری تابستانی و زمستانی رواج قابل توجهی را در بین رانندگان و تعمیر کاران دارد که متاسفانه باور اشتباهی است؛ موتور خودرو به دلیل وجود ترموستات، همواره در تمامی فصول دارای دمای ثابتی در کارکرد خود است و تغییر دادن میزان خلاصی سوپاپ ها در فصول مختلف امری غیر علمی و اشتباه به حساب میآید.
منبع:
https://revitakhodro.com/car-filler/
نوشته شده توسط علیرضا کریمی در سه شنبه 100/2/21 و ساعت 5:0 عصر | نظرات دیگران()
